De buurt
Het Westerdokseiland werd in 1834 aangelegd in het Amsterdamse IJ. Het IJ is het water waaraan Amsterdam in het verleden is ontstaan, toen alle scheepvaartverkeer naar en van de stad nog via de Zuiderzee en verder naar de Noordzee en oceanen geschiedde. Eerst werd er tegen de dichtslibbing van het IJ een ringdijk gemaakt. Later is er een eiland aangelegd, het Westerdokseiland. Nadat op het Westerdokseiland de goederenaanvoer werd beëindigd en de graansilo’s in onbruik raakten, brak de tijd aan om het Westerdokseiland in een modern en aantrekkelijk woon- en werkeiland te herscheppen.
De geschiedenis van Amsterdam kenmerkt zich door verschillende uitbreidingsplannen, noodzakelijk om in de vraag van huisvesting te kunnen voorzien door de groei van het aantal inwoners van Amsterdam. Daarom werd zo, rond 1990, ook op het Westerdokseiland een uitbreidingsplan gepland. De bouw van enkele grote blokken – vanaf het spoor: Grande Cour, VOC-Cour, Westerkaap I en Westerkaap II – startte in 2005, een paar jaar later aangevuld met het IJ-Dock. Er zijn nu ruim 1100 woningen, cafés, restaurants, kantoren, ateliers, bedrijfsruimten, een hotel, een Paleis van Justitie en diverse aanlegplaatsen voor woonschepen, jachten, speelboten en cruiseschepen. Op het Westerdokseiland wonen nu zo’n 2.500 mensen. Ongeveer een kwart is jonger dan 25 jaar en ruim 40% is tussen de 25 en de 50 jaar oud. De rest is ouder, dikwijls sportief en reislustig. De woningen – van de meest luxe koop- tot betaalbare huurappartementen – zijn populair en de bedrijfsruimten gewild. In de buurt is de polsslag van de tijd voelbaar. Er was korte tijd een winkel met de grootste sortering prosecco ter wereld, een smaaklaboratorium dat nu onder een andere naam landelijk bekend is, en een brouwerij met zoveel succes dat ook die weer snel moest verhuizen. Het Westerdokseiland is een moderne stadswijk met veel nieuwe gezichten, maar het is ook een stadsdorp waar je op straat bekenden tegenkomt en een praatje mee maakt. Het eiland kenmerkt zich door een betrokken sociale cohesie. Er heerst rust. Vanaf de ontwikkeling van het eiland zijn er broedplaatsen, momenteel zijn het er 16. Een broedplaats is een plek waar kunstenaars en andere cultureel creatieven tegen een redelijke huurprijs een ruimte kunnen huren en zich verder kunnen ontwikkelen. Ieder met een eigen identiteit. Vóór de ontwikkeling van het eiland was het een van de laatste rafelrandjes van Amsterdam. Dat ging dus verloren bij de ontwikkeling van het eiland maar dankzij de broedplaatsen is dit deels behouden. Er zijn bewoners die met elkaar een borrel drinken of yoga-oefeningen doen. Er is een groep van zo’n 10 bewoners die eens per maand met elkaar eten maakt. Van dat eten genieten dan ongeveer 30 buurtgenoten. Een gezelschap van wisselende samenstelling dat de variatie in de buurt weerspiegelt. Anderen doen een competitie met een pubquiz, genieten op zondagmiddag in het café van muziek, gaan in een informeel groepje naar de bioscoop of maken een stadswandeling. Het stadsdorp heeft weinig ‘oorspronkelijke’ bewoners. Veel mensen die er nu wonen willen nooit meer weg. En geef ze eens ongelijk: wie wil er nu niet wonen en werken in een stadsdorp, waar je de mensen kent en je gang kan gaan, met het hart van een wereldstad op loopafstand en met een bus, boot, tram, trein en vliegtuig om de hoek.
Boeken over Westerdokseiland
Westerdok, Amsterdam, van Jan Joost Peskens. In 2022 in eigen beheer uitgegeven bestellen en info: email: jan-joost@peskens.nl
Rondom het Westerdok, van Evelien Brilleman. in 2009 uitgegeven door René de Millano.
Zondagsgeld, Philip Snijder, in 2007 uitgegeven door Mouria.
Kijk voor historie naar onderstaande items
Westerdokseiland historie Historische foto's © 2023