Burgerberaad gemeente Amsterdam over afval: Hoe houden we de stad schoon?

door Inge Konings

Burgerberaad

De gemeente Amsterdam heeft in 2024 een burgerberaad georganiseerd over het schoonhouden van de stad. In dit burgerberaad zijn 150 Amsterdammers “uitgeloot” om mee te praten, op basis van te voren afgesproken criteria, zodat het burgerberaad een goede doorsnede van de Amsterdammers is. Het burgerberaad is in 2024 zes keer bijeengekomen (maart-juli). De deelnemers mogen deskundigen raadplegen, informatie opvragen en gaan op excursie in de stad. De discussies vinden plaats onder begeleiding van een externe partij. Op 15 juli jl. heeft het burgerberaad een 15-tal adviezen uitgebracht aan de gemeente; het burgerberaad heeft daarbij zelf gestemd over welke adviezen voldoende draagvlak hadden om uit te brengen aan de gemeente. De gemeente neemt voor eind augustus een besluit over de adviezen.

Highlights en samenvatting adviezen:

• Herinvoering van het “treintje” waarbij een veegwagen direct achter de vuilniswagen rijdt die de vuilniszakken ophaalt. Speelt in buurten zonder containers. Door de tijd te verkorten tussen de vuilnisophaalwagen en de veegwagen, voorkom je dat de straat tussentijds vuil is. En “vuil trekt vuil aan” zoals we allemaal weten. Op ons Westerdokseiland speelt dit niet; wij hebben containers en met de gemeente is de afspraak gemaakt dat de containerlegers de omgeving schoon achterlaten.
• Zero food packaging: zorgen dat onnodig verpakkingsmateriaal verdwijnt. Als we minder afval creëren, hoeven we ook minder op te ruimen. “Voorkomen is beter dan genezen”.
• Smartcontainers: afvalcontainers met sensoren uitrusten, zodat je weet wanneer een container vol is. Westerdokseiland is daarvoor een tijdje proefproject geweest, maar de vrijwilligers die de containers hebben geadopteerd, waren niet overtuigd door de resultaten.
• Bewustwording bij Amsterdammers èn bij alle bezoekers/toeristen/dagjesmensen, plus duidelijker informatie: het burgerberaad doet allerlei aanbevelingen om het bewustzijn bij mensen te verhogen dat wijzelf het afval en de vuile stad veroorzaken. Een gedragsverandering dat je NOOIT je afval op straat zet, naast de container zet, etc. is altijd goed. Ik vind het b.v. weer schokkend om te zien hoe de boulevard aan de IJ-kant van het CS op zonnige dagen onmiddellijk vol ligt met gebruikte beker, etensbakjes, etc. In Japan wordt kinderen van jongs af aan geleerd hun eigen afval mee te nemen en nooit buiten achter te laten op straat. Het werkt!
• Bedrijven nog veel actiever betrekken en meer verantwoordelijkheid geven: het burgerberaad komt met talloze adviezen op dit terrein.
• Mini-milieustraten in buurten: de aanname is dat veel mensen de huidige milieustraten niet weten te vinden of te ver weg vinden en dan alsnog hun elektrische apparaten, chemisch afval etc. maar naast of in de container dumpen. (Tegenwoordig veel gevaarlijke explosies bij de afvalenergiecentrale door gedumpte lachgas-flessen b.v.).
• Meer vrijwilligers werven die containers adopteren: op het Westerdokseiland zijn we al een rolmodel voor de gemeente. Met 11 adoptanten werken we nauw als team samen en vervangen elkaar bij vakanties.
• Betere en ecologischer aansturing van het Afval Energie Bedrijf.
• Zwerfafval uit het water halen: diverse adviezen hierover.
• Aanpak scheiding en verwerking luiers/incontinentiemateriaal: vooral bij kinderdagverblijven, ziekenhuizen, revalidatietehuizen, etc.

Hier kunt u het rapport van het burgerberaad lezen.

Enfin, de uitgebrachte adviezen zijn niet wereldschokkend en er zijn weinig “out-of-the-box” creatieve ideeën bij; er zijn geen toveroplossingen en we moeten al ploeterend met zijn allen, een schonere stad en een schonere wereld zien te bereiken. Uit de reacties van de deelnemers blijkt in ieder geval bij hen het bewustzijn te zijn verhoogd.

Op ons Westerdokseiland blijft gelden:

• Zet nooit iets naast de containers, tenzij het grofvuil is waarover je vooraf een afspraak met de gemeente hebt gemaakt en dan alleen op de dag waarop het wordt opgehaald. Een sticker erop dat je het hebt aangemeld voor specifieke datum X helpt ons als vrijwilligers.
• Als een afvalcontainer vol is (of vol lijkt te zijn, zoals nogal eens bij de Papiercontainer gebeurt omdat iemand te grote dozen erin heeft gepropt die de container verstoppen) neem dan je afval mee naar de eerstvolgende container die wel ruimte heeft, of neem het terug naar huis.
• Help zelf regelmatig zwerfvuil rapen, of hondenpoep, ook als het niet van je eigen hond is.
• Gooi geen sigarettenpeuken op straat.
• Zet goede spullen die je over hebt en aan anderen wil geven niet naast de container; zet het op de groepsapp “WesterdokLeentjebuur”, breng het naar de kringloop (b.v. Rataplan) of laat het gratis afhalen via een oproep op Marktplaats, Facebook, etc.

Laten wij samen onze leefomgeving schoon houden.